Thế nào là tranh chấp đất đai ?


Theo quy định tại Khoản 26 Điều 4 Luật Đất đai, tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai.

Các dạng tranh chấp đất đai thường gặp trên thực tế rất đa dạng, ví dụ như tranh chấp đường đi, ngõ xóm, ranh giới cận kề đất ở, đất vườn, đất sản xuất thuộc quyền quản lý sử dụng của cá nhân, hộ gia đình, tổ chức... Đó cũng có thể là tranh chấp đất đai trồng cây lâm nghiệp do các hộ gia đình di dân tự khai hoang phục hóa hoặc tranh chấp về vị trí địa giới hành chính, về các bãi bồi ven sông, ven biển để nuôi trồng thủy sản, khai thác vật liệu, canh tác sản xuất.

Bên cạnh đó là một số trường hợp khác như tranh chấp đất cho người khác mượn sử dụng, nhờ trông coi không chịu trả hoặc sử dụng vào mục đích khác, hoặc trong trường hợp cấp có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất lại giao hoặc cho trùng lên đất của các hộ khác bên cạnh và còn rất nhiều trường hợp khác có thể nảy sinh trong thực tế đời sống.

Theo quy định tại các Khoản 1, 2, 5 Điều 50 và Khoản 1 Điều 136 Luật Đất đai năm 2003 thì tranh chấp về quyền sử dụng đất mà đương sự có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định sau và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án Nhân dân giải quyết:

Thứ nhất: Những giấy tờ về quyền sử dụng đất trước ngày 15/10/1993 do cơ quan có thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.

Thứ hai: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong sổ đăng ký ruộng đất, sổ địa chính.

Thứ ba: Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng, cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất, giấy tờ giao nhà tình nghĩa gắn liền với đất.

Thứ tư: Giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất trước ngày 15/10/1993, nay được Ủy ban Nhân dân xã, phường, thị trấn xác nhận là đã sử dụng trước ngày 15/10/1993.

Thứ năm: Giấy tờ về thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở theo quy định của pháp luật.

Thứ sáu: Giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất.