Chào!
Theo quy định tại điểm a khoản 3 Nghị quyết số 35 của Quốc Hội hướng dẫn thi hành Luật hôn nhân gia đình năm 2000 thì . Trong trường hợp quan hệ vợ chồng được xác lập trước ngày 30/01/1987 mà chưa đăng ký kết hôn, nếu một bên hoặc cả hai bên có yêu cầu ly hôn thì tòa án thụ lý vụ án và áp dụng quy định về ly hôn của luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 để giải quyết vụ án ly hôn theo thủ tục chung mà không cần phải có giấy kết hôn.
Chú ý:
Được coi là nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng nếu họ có đủ điều kiện (điều 9) để kết hôn theo quy định của luật Hôn nhân và gia đình 2000 và thuộc một trong các trường hợp sau:
- Có tổ chức lễ cưới khi họ chung sống với nhau.
- Việc họ về chung sống với nhau được gia đình (một hoặc cả hai bên) chấp nhận.
- Việc họ về chung sống với nhau đợc người khác hay tổ chức chứng kiến.
- Họ thực sự có chung sống với nhau, chăm sóc giúp đỡ nhau, cùng nhau xây dựng gia đình.

Vì vậy mẹ bạn có thể nộp đơn tại tòa án nhân dân huyện nơi mẹ bạn đang cư trú. (Tại tòa có mẫu đơn sẵn.)
Kèm theo lá đơn này là các giấy tờ:; chứng minh nhân dân của vợ, chồng; giấy khai sinh của con chung (bản sao có công chứng); giấy tờ chứng nhận về quyền sở hữu tài sản (trong trường hợp vợ chồng có yêu cầu tòa án chia tài sản chung của vợ chồng).
Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của mình thì tòa án sẽ thông báo cho người khởi kiện biết để đến làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí.
Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo, người khởi kiện phải nộp tiền. Tòa án thụ lý vụ án khi người khởi kiện nộp biên lai.
Tòa án giải quyết vụ án ly hôn trong thời hạn 4 tháng, kể từ ngày thụ lý. Đối với vụ án có tính chất phức tạp hoặc do trở ngại khách quan thì chánh án tòa án có thể quyết định gia hạn thêm, nhưng không quá hai tháng.
Trong thời hạn này, tùy từng trường hợp, tòa án ra một trong các quyết định sau đây: công nhận sự thỏa thuận của các đương sự hoặc tạm đình chỉ giải quyết vụ án hoặc đình chỉ giải quyết vụ án hoặc đưa vụ án ra xét xử.
Trong một tháng kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là hai tháng.
Như vậy, thời hạn tối đa để giải quyết vụ án (ở cấp sơ thẩm) là 8 tháng.

Nếu còn thắc mắc gì thì bạn cứ hỏi thêm
Nếu có gì sai sót xin các thành viên sửa đổi bổ sung thêm.