Luật HN&GĐ 2000:

Điều 8. Giải thích từ ngữ

2. Kết hôn là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng theo quy định của pháp luật về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn;

Điều 11. Đăng ký kết hôn

1. Việc kết hôn phải được đăng ký và do cơ quan nhà nước có thẩm quyền (sau đây gọi là cơ quan đăng ký kết hôn) thực hiện theo nghi thức quy định tại Điều 14 của Luật này.

Mọi nghi thức kết hôn không theo quy định tại Điều 14 của Luật này đều không có giá trị pháp lý.


Điều 87. Thụ lý đơn yêu cầu ly hôn

Toà án thụ lý đơn yêu cầu ly hôn theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Trong trường hợp không đăng ký kết hôn mà có yêu cầu ly hôn thì Toà án thụ lý và tuyên bố không công nhận quan hệ vợ chồng theo quy định tại khoản 1 Điều 11 của Luật này; nếu có yêu cầu về con và tài sản thì giải quyết theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 17 của Luật này.


Nghị định 87/2001/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình

Điều 8. Hành vi vi phạm quy định về cấm kết hôn, vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng

1. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 500.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Đang có vợ hoặc đang có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác nhưng chưa gây hậu quả nghiêm trọng;
b) Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ nhưng chưa gây hậu quả nghiêm trọng;
c) Kết hôn giữa những người có họ trong phạm vi ba đời;
d) Kết hôn giữa cha mẹ nuôi với con nuôi;
đ) Kết hôn giữa người đã từng là cha mẹ nuôi với con nuôi, bố chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, bố dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;
e) Kết hôn giữa những người cùng giới tính.

2. Hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khác:

Buộc chấm dứt quan hệ hôn nhân trái pháp luật đối với trường hợp vi phạm quy định tại khoản 1 Điều này.

BLHS 1999: Điều 147. Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng

1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm.

2. Phạm tội trong trường hợp đã có quyết định của Toà án tiêu huỷ việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó, thì bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.

Tuỳ vào mức độ vi phạm của chồng bạn, có thể chịu một trong các hình thức xử lý trên.

Việc phân chia tài sản, bạn và chồng bạn có thể tự thoả thuận. Nếu đã phân chia rồi, thì sau này con riêng của chồng bạn không thể đòi hỏi gì được nữa.


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
---------------------
Hà Nội, ngày ... tháng ... năm ...

ĐƠN KHỞI KIỆN
(V/v hủy đăng ký kết hôn trái pháp luật)
Kính gửi: Tòa án nhân dân huyện ...
Nguyên đơn: ... sinh năm: ...
Trú tại: thôn ..., xã ..., huyện ..., tỉnh ...
Bị đơn: Anh ... sinh năm: ...
Trú tại: thôn ..., xã ..., huyện ..., tỉnh ...
Chị ... sinh năm: 1986
Trú tại: thôn ..., xã ..., huyện ..., tỉnh ...
Tôi xin trình bày nội dung khởi kiện cụ thể như sau:
Tôi và anh ... tự nguyện kết hôn và chung sống với nhau từ năm ... tại thôn ..., xã ..., huyện ..., tỉnh ... Vợ chồng chúng tôi sinh được ... cháu là:
...
Cuộc sống gia đình không hề xảy ra mâu thuẫn gì.

Đến nay tôi phát hiện chồng tôi là anh ... đăng ký kết hôn trái pháp luật với chị .... Cụ thể tại quê của chị ... tại thôn ..., xã ..., huyện ..., tỉnh ... đã cung cấp tại sổ đăng ký kết hôn của xã xác định rõ: ngày ... – số .. đăng ký kết hôn giữa anh ... và chị ..., có tổ chức đám cưới tại gia đình chị ... (nếu có).
Nay tôi kính đề nghị Tòa án huyện .... xem xét để hủy đăng ký kết hôn số ... của anh ... và chị ... theo đúng pháp luật.
Rất mong quý Tòa sớm xem xét.
Kính đơn
(Đã ký)
....

Bạn gửi đơn này, Toà án khác có hướng dẫn cụ thể cho bạn.